Największym niebezpieczeństwem w przypadku żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej jest to, że może ona rozwijać się w organizmie pacjenta bez żadnych charakterystycznych i widocznych objawów. Kiedy już wystąpią objawy zakrzepicy, choroba jest już tak zaawansowana, że wymaga radykalnego trybu leczenia. Zwykle identyfikowane są one w jednej kończynie dolnej. Wśród nich:
- obrzęk, głównie podudzi,
- zaczerwienienie,
- zwiększone ucieplenie kończyny,
- tkliwość uciskowa,
- ból kończyny.
Zapalenie żył głębokich może prowadzić do zagrażającej zdrowiu lub życiu pacjenta zatorowości płucnej. Jej objawami mogą być duszności, przyspieszone tętno, odkrztuszanie krwi, ostry ból w klatce piersiowej i dyskomfort przy oddychaniu. Często objawy te nie są łączone z zakrzepicą, a nieleczona choroba prowadzić może nawet do nagłego zgonu pacjenta.
Objawy zakrzepicy żylnej i tętniczej różnią się między sobą. Zakrzepica tętnicza objawia się dusznościami, bólami przy chodzeniu, przejściowym niedowładem kończyn, bólem i uczuciem ucisku w klatce piersiowej, zawrotami głowy, zaburzeniami świadomości, a nawet zaburzeniami widzenia i mówienia.
Z kolei, jeśli zakrzepicą dotknięta jest żyła, upośledza to odpływ krwi. Pojawia się obrzęk i zaczerwienienie kończyny, połączone z dolegliwościami bólowymi.
Jak diagnozuje się zakrzepicę?
Jeśli pacjent podejrzewa, że może cierpieć na chorobę zakrzepową, powinien niezwłocznie powiedzieć o swoich obawach lekarzowi. Bagatelizowanie objawów zakrzepicy tętniczej lub żylnej prowadzi do wielu negatywnych powikłań. Objawy choroby zakrzepowo-zatorowej w żyłach mogą być nieswoiste. Lekarz oceni prawdopodobieństwo wystąpienia zakrzepicy poprzez wykorzystanie skali Wellsa i skieruje pacjenta na badania obrazowe USG. Pozwoli to na potwierdzenie diagnozy lub wykluczenie zakrzepicy.
Skala Wellsa pozwala ocenić tzw. prawdopodobieństwo kliniczne wystąpienia zakrzepicy. Lekarz przeprowadza wywiad z pacjentem i standardowe badanie lekarskie. Wyniki tych testów zostają przekształcone na skalę punktową. Suma nadanych punktów określa poziom ryzyka wystąpienia zakrzepicy u danej osoby. Prawdopodobieństwo kliniczne może zostać podzielone na dwa lub trzy poziomy. W pierwszym przypadku skala Wellsa daje wynik „mało prawdopodobne” lub „prawdopodobne”. W drugim ocena prawdopodobieństwa wskazuje na małe, pośrednie lub duże ryzyko zakrzepicy.
Jeśli test Wellsa daje wynik „mało prawdopodobne” ryzyko choroby, lekarz może wykluczyć zakrzepicę, zlecając test laboratoryjny tzw. stężenia D-dimerów. Są to produkty rozpadu włóknika, które wykrywane mogą być we krwi w czasie procesów tworzenia i rozpuszczania skrzeplin.
Przy wykazanym dużym prawdopodobieństwie schorzenia, lekarz zaleca terapię z zastosowaniem leków przeciwkrzepliwych, dzięki którym można skutecznie ograniczyć rozwój zakrzepicy i ryzyko wystąpienia powikłań. Pacjent równolegle powinien wykonać badania specjalistyczne, aby jednocześnie potwierdzić lub wykluczyć zakrzepicę.