Niepłodność żeńska, czyli niemożność zajścia w ciążę, może powstać na skutek różnych schorzeń. Szybkie i właściwe zdiagnozowanie, co przyczyniło się do tego stanu umożliwia podjęcie skutecznej metody leczenia niepłodności. Dużą szansę na posiadanie genetycznego potomstwa stwarzają techniki wspomaganego rozrodu.
Kiedy można mówić o niepłodności?
Niepłodność jest stanem, który może być podejrzewany w sytuacji, gdy kobieta niestosująca żadnych metod antykoncepcyjnych ma problem z zajściem w ciążę przy regularnym współżyciu (3-4 stosunki w tygodniu), trwającym około roku. Jedną z metod leczenia niepłodności jest inseminacja, czyli zabieg zaliczany do technik wspomaganego rozrodu. Skuteczność inseminacji wynosi około 10-25%. Jest to zależne przede wszystkim od wieku kobiety, liczba dojrzałych pęcherzyków po stymulacji hormonalnej oraz parametrów nasienia partnera lub dawcy. Metoda inseminacji może być zastosowana jedynie u kobiet z drożnymi jajowodami. Zabieg polega na umieszczeniu w jamie macicy nasienia partnera lub anonimowego dawcy. Jednym ze wskazań do jej przeprowadzenia jest endometrioza, inaczej określana jako gruczolistość macicy. Schorzenie to polega na obecności błony śluzowej macicy (endometrium) poza jamą macicy, na przykład w okolicy jajników czy zewnętrznej części macicy.
Co może powodować niepłodność żeńską?
Przyczyną niepłodności u kobiet mogą być różne schorzenia przebyte lub obecne. Nieprawidłowościami skutkującymi utratą możliwości zajścia w ciążę, które dotyczą 1/3 przypadków, są zaburzenia hormonalne oraz zaburzenia jajeczkowania. Wśród innych przyczyn prowadzących do niepłodności wyróżnia się: endometriozę, wady macicy i/lub szyjki macicy, mięśniaki macicy, bliznowate zmiany w jajowodach, stany zapalne przydatków (jajowodów lub jajników) oraz hiperadrogenizm (podwyższone stężenie hormonów męskich we krwi). Chorobą, której często towarzyszy niepłodność jest zespół policystycznych jajników, określany w skrócie PCOS. Objawami schorzenia jest nieregularna miesiączka, trądzik lokalizujący się na twarzy oraz plecach, a także przyrost masy ciała.
Nietypowe choroby mogące skutkować niepłodnością
Wśród przyczyn niepłodności pojawiają się również choroby, które nie dotyczą bezpośrednio układu rozrodczego. Problemy z zajściem w ciążę u kobiety mogą pojawić się wskutek cukrzycy, chorób tarczycy, niedokrwistości, chorób serca, epilepsji, depresji, a nawet alergii. Niepłodność może być również konsekwencją terapii nowotworowej (chemioterapia, radioterapia, operacyjne usunięcie nowotworu), która nierzadko prowadzi do zaburzenia wytwarzania komórek jajowych. Osoby chorujące na nowotwór, przed rozpoczęciem leczenia onkologicznego, mogą podjąć decyzję o zabezpieczeniu, czyli pobraniu i zamrożeniu komórek rozrodczych, które po zakończeniu terapii są materiałem do zastosowania technik wspomaganego rozrodu (np. zapłodnienia pozaustrojowego).