Podstawy antykoncepcji

Najpopularniejsze metody:
Metoda kalendarzowa opiera się na okresowej wstrzemięźliwości płciowej w zależności od rytmu i cyklu miesiączkowego. Cykl misiączkowy liczymy od pierwszego dnia miesiączki. Pierwszy dzień miesiączki to pierwszy dzień cyklu.

Przeciętny cykl miesiączkowy trwa 26-30 dni. Około 14 dnia cyklu dochodzi do uwolnienia się komórki jajowej z jajnika (owulacja). Zapłodnienie jest najbardziej prawdopodobne, gdy stosunek płciowy ma miejsce pomiędzy 12 a 16 dniem cyklu. Dla zwiększenia bezpieczeństwa okres ten należy przedłużyć do czasu pomiędzy 10 a 18 dniem cyklu. Jest to okres płodny.

Metoda ta przydatna jest dla kobiet, które miesiączkują regularnie. Przed zastosowaniem tej metody przez 6 miesięcy należy dokładnie obserwować terminy występowania miesiączki dla oceny regularności cyklu.

Metody objawowo-termiczne – do których zalicza się:

  • termiczna – polegająca na mierzeniu temperatury ciała
  • owulacyjna – oparta na obserwacji śluzu szyjkowego
  • objawowo-termiczna – oparta na dwóch podstawowych objawach: mierzeniu temperatury ciała i obserwacji śluzu szyjkowego.Podstawowymi objawami, wg których kobieta może te okresy rozpoznać są; różnice w temperaturze ciała w I i II okresie cyklu miesiączkowego oraz pojawienie się wydzieliny w fazie jajeczkowania.

Po jajeczkowaniu wzrost temperatury ciała podnosi się o 2-5 stopni C w porównaniu z okresem poprzedzającym owulację. Wydzielina śluzowa wytwarzana przez gruczoły szyjki macicy, posiada ogromne znaczenie w procesie zapłodnienia. Okres zapłodnienia trwa kilka dni i obejmuje jedną dobę życia jajeczka.

Pigułka hormonalna doustnadoustna – prawidłowo stosowana daje 99%-ową ochronę przed niechcianą ciążą. Pigułka dwuskładnikowa zawiera 2 żeńskie hormony płciowe (estrogen i progestagen). Ten pierwszy występuje w organizmie kobiety w ciągu całego cyklu, drugi zaś tylko w drugiej  poowulacyjnej fazie cyklu. Jeżeli jednak kobieta przyjmuje pigułkę, gestagen dostaje się do organizmu już na początku cyklu hamując dojrzewanie komórki jajowej i jej uwalnianie z jajnika. Ponadto pigułka  zagęszcza śluz w szyjce macicy do tego stopnia, że staje się on nieprzenikalny dla plemników przez co nie może dojść do zapłodnienia.

Jest wiele rodzajów pigułek antykoncepcyjnych, dlatego tę właściwą dla danej kobiety powinien dobrać ginekolog.

Pigułka po stosunku –  pigułka przyjmowana zaraz po stosunku zawiera tylko jeden składnik hormonalny, progestagen. Ze względu na możliwość powodowania zaburzeń miesięczkowych nie należy przyjmować więcej niż 4 – rech pigułek w czasie jednego cyklu.

Metoda przydatna głównie dla kobiet prowadzących sporadyczne i nieregularne współżycie płciowe.

Kondomy – produkowane są z cienkiego, mocnego i rozciągliwego lateksu. Na ich wierzchu jest niby "pojemniczek" do którego trafia sperma. Prezerwatywę zakłada się na członek znajdujący się w stanie wzwodu przed stosunkiem lub jakimkolwiek kontaktem członka z narządami płciowymi partnerki. Nawet minimalna ilość plemników znajdująca się w wydzielinie wydostającej się z członka może okazać się wystarczająca do zapłodnienia.

Po wytrysku partner powinien ostrożnie wycofać członek z pochwy, uważając, aby prezerwatywa się nie zsunąła. Ponieważ kondomy nie dają 100 procentowej pewności, dlatego eksperci zalecają stosowanie dodatkowych środków zabezpieczających. Do nich należy zaliczyć globulki, żele, pianki, kremy plemnikobójcze stanowiące dodatkową ochronę zapobiegającą zapłodnieniu. Umieszczone w pochwie utrudniają plemnikom drogę w głąb ciała, stanowiąc jednocześnie dodatkową ochronę przed zapłodnieniem.

Zawarta w nich substancja niszczy plemniki, nie uszkadzając zawartych w nich genów (co jest bardzo istotne, ponieważ kiedy dojdzie do zapłodnienia nie wzrasta ryzyko, że płód zostanie uszkodzony).

Spirala – zalicza się do długotrwałej i taniej antykoncepcji. Działa miejscowo, można ją stosować podczas karmienia piersią, nie wpływa na odczucia seksualne partnerów. Wskazyana jest dla kobiet u których nie występują żadne przeciwwskazania zdrowotne do jej użycia. Tego typu wkładki mogą jednak powodować plamienia, wydłużanie się miesiączki. Istnieje również możliwość niezauważalnego wypadnięcia spirali.

Sterylizacja – jest to całkowite pozbawienie płodności metodą zabiegu chirurgicznego. U mężczyzn polega na podwiązaniu nasieniowodów. U kobiet na podwiązaniu jajowodów.