Jak często zadajesz sobie pytanie jak bardzo różnią się potrzeby kobiet od potrzeb mężczyzn w doborze partnerów? Co tak naprawdę ich łączy skoro jest między nimi, aż tak wiele różnic? Jak mogą wzajemnie tworzyć harmonijne związki? Przyjrzyjmy się tym zagadnieniom z punktu widzenia psychologii ewolucjonistycznej opartej na teorii ewolucji. Jakie pragnienia mają kobiety wobec mężczyzn, a mężczyźni wobec kobiet?
Warto zrozumieć uwarunkowania i mechanizmy zachowań naszych przodków z przeszłości, które mają wpływ na wybory partnerów współczesnych kobiet i mężczyzn.
Mając świadomość tych mechanizmów i znając je możesz dokonać wyboru, czy chcesz się nimi kierować, czy też wolisz stworzyć model swoich indywidualnych preferencji w wyborze partnera?
Pragnienia kobiet wobec mężczyzn:
1. Zasoby ekonomiczne
2. Pozycja społeczna mężczyzny
3. Dojrzały wiek
4. Ambicja i pracowitość
5. Dojrzałość uczuciowa (Stałość uczuciowa) i niezawodność
6. Inteligencja
7. Dopasowanie partnerów
8. Wzrost i siła fizyczna
9. Zdrowie
10. Miłość i zaangażowanie
1. „Mężczyźni różnią się skłonnością do dzielenia się dobrami z partnerkami. Niektórzy niczym motyle przelatują z kwiatka na kwiatek, zadają się z licznymi kobietami, każdej dając niewiele. Inni, wierni niczym psy, lokują wszystkie swoje zasoby w jednej kobiecie i jej dzieciach.”- Draper i Harpending
„W ewolucyjnej historii naszego gatunku kobiety często były w stanie pozyskać więcej dóbr dla swoich dzieci od jednego stałego partnera niż od zmieniających się partnerów tymczasowych. Aby pozyskać takich partnerów kobiety musiały dysponować wskaźnikami sygnalizującymi że mężczyzna zasobami rzeczywiści dysponuje. Mogą to być wskaźniki pośrednie, jak cechy osobowości wskazujące na zdolność pięcia się w górę np. ambicja, czy wskaźniki związane z kondycją fizyczną (atletyczny wygląd, zdrowie) czy wreszcie opinia innych ludzi. Najbardziej jednak niezawodną wskazówką byłyby i są ekonomiczne zasoby mężczyzny. Kobiety bardziej cenią sobie ekonomiczne zasoby ewentualnego partnera, niż mężczyźni cenią je u kobiet. Na wszystkich kontynentach niezależnie od rasy i religii Kobiety ceniły dobre perspektywy finansowe partnera średnio niemalże dwukrotnie wyżej niż mężczyźni.”
2. „Kobiety pożądają mężczyzn, którzy mają władzę, ponieważ jest ona najlepszym wskaźnikiem tego, że dysponują także poważnymi zasobami materialnymi. Wysoka pozycja społeczna pociąga za sobą lepsze jedzenie, większe terytorium, staranniejszą opiekę zdrowotną. Oznacza też dziedziczenie przez dzieci możliwości, których nie będą mieć dzieci mężczyzn o niskiej pozycji społecznej”
„Najodpowiedniejszy kandydat to taki, zaś, który jest wolny, a dysponuje najwyższą pozycją społeczną i największymi zasobami spośród tych którzy są w pobliżu” kobiety wolą wżenić się w wyższą pozycję społeczną.
3. „Wskaźnikiem dostępu mężczyzny do odpowiednich zasobów jest również jego wiek. We wszystkich badanych kulturach kobiety wolały starszych od siebie mężczyzn przeciętnie o 3, 5 roku. Wyjaśnieniem tej skłonności kobiet może być fakt, że wraz z wiekiem mężczyzny dość systematycznie wzrasta jego dostęp do bogactwa.” Kobiety mogą też woleć starszych mężczyzn, gdyż częściej bywają dojrzalsi, stali w uczuciach i stosunkowo bardziej niezawodni, natomiast młodsi są uważani jako niepoważni i niemądrzy.
4. „Pracowitość jest skutecznym sposobem powiększania zasobów i podwyższania pozycji społecznej” .„Wybieranie mężczyzn pracowitych i ambitnych zapewniało kobietom dostęp do potrzebnych im dóbr, zapewniało też trwały charakter tej dostępności, ponieważ te właśnie zalety mężczyzny gwarantują odtwarzalność posiadanych przezeń zasobów”.
5. „Wypadki zrównoważenia uczuciowego dotyczyły pogody ducha i niezłomności np. powstrzymywanie się od narzekań i zrozumienie trudności innego człowieka; inne dotyczyły pracy, jak wkładanie w aktywność zawodową raczej energii niż lęków – tego rodzaju zachowania stanowią rękojmię stabilności sygnał, że partner jest przewidywalny i potrafi dostarczyć to czego trzeba pomimo stresu i niesprzyjających okoliczności. Niezrównoważenie uczuciowe –jak zamartwienie się czymś, na co i tak nie można poradzić, lek przed pracą zamiast jej wykonanie oznacza zawodność i nieprzewidywalność partnera.”
„Kobiety wybierające mężczyzn niezawodnych i zrównoważonych pomniejszały szansę ponoszenia poważnych kosztów, a powiększały szanse stabilnego dostępu do dóbr niezbędnych do przetrwania”.
6. Inteligencja to wskaźnik zdolności mężczyzny do zdobywania i utrzymywania pożądanych zasobów. „Inteligencja mężczyzny sygnalizuje wiele potencjalnych korzyści włącznie z dużymi umiejętnościami rodzicielskimi, znajomością kultury, umiejętnością przekonywania innych i wywierania na nich wpływu. Oznacza też umiejętność przewidywania możliwych niebezpieczeństw i rozwiązywania pojawiających się problemów”.
7. „Dopasowanie partnerów uzależnione jest od dwóch czynników: podobieństwa i komplementarności polegającej na wzajemnym uzupełnianiu się ich cech”. W trakce procesu coachingu bardzo często zauważyłam podobne wzorce z dzieciństwa u partnerów np. jedno z rodziców z nałogami lub bardzo krytyczne, wręcz despotyczne w zachowaniu. W myśl działania prawa przyciągania podobne przyciąga podobne lub podobne wzorce z przeszłości w związkach np. przyciąganie kolejnych partnerów, którzy porzucają ich lub w miarę poznania mają takie same cechy jak poprzedni partner, których nie akceptujemy.
„Podobieństwa ułatwiają współpracę, podczas gdy różnice interesów, wartości i charakterów prowadzić mogą do napięć i konfliktów.” "Tendencja dobierania się partnerów na zasadzie podobieństw zauważalna jest na całym świecie. Idzie tu przede wszystkim o podobieństwa pod względem wartości, poziomu inteligencji i przynależności do tych samych grup społecznych (rasowych, etnicznych, religijnych). Ludzie poszukują partnerów o podobnych poglądach np. w takich sprawach jak dopuszczalność aborcji czy kary śmierci. Poglądy na te sprawy u partnerów tego samego związku są na ogół zbliżone, podobnie jak najczęściej zbliżony jest ich poziom inteligencji. Wyraźnie mniejsze, choć widoczne są podobieństwa pod względem takich cech osobowości jak ekstrawersja, ugodowość czy sumienność. Ludzie o upodobaniach do licznych imprez towarzyskich wybierają partnerów o takich, że zamiłowaniach; ludzie którzy wolą domowe zacisze, również wybierają sobie podobnych. Nie inaczej jest z zamiłowaniami do nowości i innymi sprawami.” "Kobiety marzyły o partnerach podobnych do siebie pod licznymi względami, jak poziom aktywności, ugodowości, odpowiedzialności, życzliwości, pracowitości i śmiałości, a przede wszystkim inteligencji, wrażliwości, i twórczości. Te które same wypadały nisko pod względem tych cech pożądały parterów o podobnie wygórowanym ich poziomie.”
„ Wybranie partnera podobnego do siebie rozwiązuje więc wiele problemów adaptacyjnych naraz. Podwyższa skuteczność poczynań na rynku matrymonialnym, ułatwia koordynacje wysiłków, zapobiega rozpadowi związku i konfliktom między partnerami, a także je pomniejsza, podnosi szansę sukcesu w realizowaniu wspólnych przedsięwzięć i chroni przed kosztami sprzeczności interesów.”
8. Jedną z korzyści, które kobiety mogą uzyskać od mężczyzny, jest oczywiście dostarczana przezeń ochrona, tym skuteczniejsza, im jest on większy i silniejszy.
W badaniu cech fizycznych płci przeciwnej amerykanki stwierdziły, że niski wzrost oceniany był jako cecha niepożądana u stałego partnera.” Pożądana była siła fizyczna, atletyczna budowa ciała i wysoki wzrost, najlepiej co najmniej 180 cm, jak stwierdzono w innych badaniach jak wybierały partnera na randkę wolały mężczyzn wysokich.”
W trakcie ewolucyjnej historii naszego gatunku fizyczna ochrona była jednym z najważniejszych dóbr jakie mężczyzna mógł zaoferować kobiecie.
9. Dobra kondycja zdrowotna sygnalizowana jest zarówno wyglądem, jak i sposobem zachowania. Dobry nastrój, energiczność i ożywienie stanowią o atrakcyjności człowieka zapewne dlatego, że stać na nie jedynie jednostki zdrowe.
10. „Zaangażowanie ma wiele aspektów. Jednym z zasadniczych jest wierność sygnalizująca wyłączność seksualnego zaangażowania w jedną tylko osobę. Innym jest ofiarowanie posiadanych dóbr wybrance, jak kupowanie kosztownych prezentów czy pierścionka, sygnalizujące skłonność do dzielenia się dobrami ekonomicznymi także i w przyszłości. Jeszcze innym dostarczanie partnerowi wsparcia uczuciowego – wysłuchiwanie go i przebywanie z nim w potrzebie, sygnalizujące skłonność do poświęcania własnego czasu, troski i energii na rzecz celów drugiej strony. Wszystkie te akty włączając dostępność seksualną sygnalizują skłonność do poświęcania różnych własnych zasobów na rzecz partnera. Niezbędnym warunkiem trwałego zaangażowania partnera są dwie dalsze cechy: życzliwość i szczerość. Najczęściej poszukiwaną cecha w ogłoszeniach matrymonialnych jest szczerość. Ponieważ seks jest jednym z największych dóbr, które kobiety mogą zaoferować mężczyznom, ewolucja musiała wykształcić u naszych przodkiń mechanizmy bardzo rozważnego gospodarowania tym dobrem.” Wymaganie miłości, szczerości życzliwości jest dla kobiet sposobem na uzyskanie od mężczyzn stosownej rekompensaty za oferowaną prze nie dostępność seksualną. Pozyskanie partnera o takich właściwościach rozwiązuje ważny problem zapewnienia sobie prze kobietę trwałego dostępu do zasobów mężczyzny”.
„Kobiety poszukują mężczyzn o poważnych zasobach z tego powodu, że w wielu społeczeństwach są one wyłączone z kręgu władzy i posiadania, stanowiącego wyłączną domenę mężczyzn. Jedynym sposobem na pozyskanie wyższej pozycji społecznej jest więc dla kobiety pozyskanie partnera dysponującego odpowiednimi zasobami. Z kolei mężczyźni nie oczekują od kobiet poważnych zasobów ponieważ sami je mają.” Mężczyźni dążą do kontrolowania możliwie wszelkich zasobów zarówno po to, by wygrać rywalizację z innymi mężczyznami, jak i po to by zaspokoić żądania kobiet. W ewolucyjnej przeszłości naszego gatunku mężczyźni którzy nie odnieśli w tym sukcesu mieli mniejszą szansę na sukces reprodukcyjny.
„Wielu mężczyzn dysponujących dużym potencjałem zachowuje się również wybiórczo bądź poprzestaje na przelotnych kontaktach seksualnych, kobiety musza rozwiązać problem ich zaangażowania. Jednym ze sposobów jest poszukiwanie mężczyzn szczerych i kochających. Szczerość sygnalizuje zdolność mężczyzny do zaangażowania, miłość do zaangażowania się w te właśnie kobietę.”
Pragnienia mężczyzn wobec kobiet:
11. Młodość
12. Uroda i zdrowie
13. Proporcjonalny – kształt ciała
14. Wygląd fizyczny
15. Wierność, seksualność, (dziewictwo w niektórych kulturach)
Kobiety wymagały od mężczyzn trwałego zaangażowani w zamian za dostępność seksualną.
„Mężczyzna ma znacznie większą szanse pozyskania partnerki do związku trwałego, ponieważ kobiety takich właśnie mężczyzn wolą. Jeżeli więc mężczyzna nie oferuje własnego zaangażowania, nie jest w stanie pozyskać partnerki o dużej wartości rynkowej. Kobiety na odwrót mają szansę pozyskania wysoce wartościowego mężczyzny na partnera związku krótkotrwałego.
11. Średnio 2,5 roku młodsze kobiety od mężczyzn.
12. "Wskaźniki kobiecej urody i zdrowia: cechy wyglądu fizycznego, jak gładka skóra, pełne wargi, błyszczące włosy i dobry tonus mięśniowy oraz cechy zachowania, jak energiczność i młodzieńcza sprężystość ruchów czy ożywiona mimika. Ponieważ tego rodzaju cechy są najlepszym obserwowalnym dowodem zdolności rozrodczych, mężczyźni powinni byli wykształcić upodobanie do kobiet spełniających te właśnie warunki.
Wszelkie oznaki starości lub złego stanu zdrowia uważane są za usterki, niewłaściwa postura, zniekształcenie ciała, choroby skóry czy brud są uznawane za seksualnie odstręczające.
Warunki urody: zdrowie, silne włosy i zęby, gładka skóra” w szczególności błyszczące oczy i pełne, dobrze wykształcone wargi
Oceny atrakcyjności spadały wraz z narastaniem asymetryczności twarzy kobiety – pożądane symetryczne kształty twarzy."
13. Kształt ciała – tam gdzie żywności jest pod dostatkiem – "związek obfitości ciała kobiety z jej pozycją społeczną ulega odwróceniu – kobiety zamożne wyróżniają się szczupłością mężczyźni wykształcili preferencję do oznak wysokiej pozycji społecznej. Dla mężczyzn ideałem okazała się sylwetka średnia, a nie bardzo szczupła. W konsekwencji stosunek obwodu zdrowej kobiety o zdolności rozrodczej od 0.67 do 0.80, zamężne kobiety o wyższej proporcji talia/biodra maja większe problemy z zajściem w ciążę. Mężczyźni wolą sylwetki raczej średnie, niż bardzo szczupłe lub bardzo obfite. Niezależnie od tego najbardziej podobają się im sylwetki o niskiej proporcji talia/biodra. Kobiety o proporcji 0.70 uważane były za ładniejsze od tych o proporcji 0.80, które były preferowane w stosunku do kobiet z sylwetka o proporcji 0.90. „przez tysiące pokoleń ewolucja ukształtowała w mężczyznach upodobanie do niskiej proporcji obwodu w talii do obwodu w biodrach.”
14. „Wygląd kobiety obfituje we wskaźniki jej wartości reprodukcyjnej, a ewolucja wykształciła u mężczyzn upodobanie do tych wskaźników, mężczyźni przypisują wyglądowi kobiety ogromna rolę. We wszystkich badaniach wygląd był ważniejszy dla mężczyzn niż dla kobiet, niezależnie od klasy społecznej.” „Wielka waga przywiązywana przez mężczyzn do wyglądu partnerki ma swoje źródło nie tylko w upodobaniu do cech stanowiących wskaźniki wysokiej wartości rozrodczej.
Im wyższa pozycja społeczna mężczyzny tym większy dostęp do dóbr i do władzy, która dobra te pomnaża. Podobną rolę spełnia uroda kobiet – mężczyźni cenią ją u swoich towarzyszek, ponieważ sygnalizuje ona rywalom ich wysoka pozycję” O brzydkich mężczyznach posiadających piękne żony wnioskowano, że mają prestiżowy zawód i są zamożni. Piękna żona lepiej świadczy o mężczyźnie, niż przystojny mąż o kobiecie, a partnerka mało urodziwa bardziej obniża opinię mężczyzny w oczach innych. Mężczyźni zamożni i o wysokiej pozycji zapewniają sobie młodsze i piękniejsze partnerki. Mężczyźni dysponujący niższym statusem i zarobkami często przestają na partnerkach starszych."
"Wpływ mediów na mężczyzn podczas oglądania kobiet bardzo pięknych prowadziło do obniżenia ocen własnych partnerek, a także do obniżenia ocen własnego zaangażowania uczuciowego i zadowolenia z aktualnego związku."
15. „Rozwiązując problem pewności własnego ojcostwa – rozwiązaniem było małżeństwo, jako, że stały związek i częste kontakty seksualne z jedną kobietą znacznie zwiększały szansę, że rodzone przez nią dzieci to dzieci jej męża. Ponadto daje większe szanse wierności partnerki co czyni lepszym polem sukcesu reprodukcyjnego mężczyzny niż kawalerska pogoń za przelotnymi kontaktami seksualnymi. Traciliby też zasoby na wychowywanie nie swoich dzieci. Oznaczałoby to inwestowanie zasobów w propagowanie genów nie własnych, lecz innego mężczyzny. – pewność ojcostwa rosła w wiązaniu się z partnerką dziewiczą i dochowującą seksualnej wierności. Nawet współcześnie mężczyźni bardziej cenią sobie dziewictwo u kobiet niż kobiety u mężczyzn. Dziewictwo cenione w Chinach, Indiach, Indonezji, Iranie, Tajwan, Palestyna, zróżnicowanie wagi dziewictwa przez różne kultury zależy od stopnia ekonomicznej niezależności kobiet i stopnia w którym one sprawują kontrolę nad własnym życiem seksualnym. Cena i faktyczna częstość dochowywania dziewictwa przez kobiety rośnie natomiast w społeczeństwach, w których pozostają one ekonomicznie uzależnione od mężczyzn i silnie rywalizują o ich względy. W Szwecji nie ma dziewiczych kandydatek na żony.
Z reprodukcyjnej perspektywy mężczyzny ważniejsza od dziewictwa jest jednak przyszła wierność kandydatki na żonę. Przewidywana wierność kobiety ma nadal duży wpływ na matrymonialne decyzje mężczyzny”
Mężczyzna dużo straszy mający pozycję i nazwisko wybierający na parterki kobiety kilkadziesiąt lat młodsze, np. sześćdziesięciolatek znany reżyser i jego dwudziestoletnie partnerki.
Wg psychologii ewolucjonistycznej: Korzyści kobiety w tym związku: dostęp do zasobów mężczyzny i jego statusu społecznego, kontaktów i środowiska, w którym się otacza. Korzyści mężczyzny: seksualizm i młodość kobiety.
Poznałam kiedyś na gruncie zawodowym siedemdzisięcioparolatka, miał wtedy chyba 74 lata, który był w związku z dwudziestoparoletnią dziewczyną. Pamiętam jak zaprosił mnie do nich do domu to wyraźnie widać było zmieszanie dziewczyny tą sytuacją. Tłumaczył mi fakt, że jest jemu z nią dobrze, aczkolwiek uważa, by nie zaszła w ciążę jak to określił z dziadkiem. Dzięki niemu miała zapewnione mieszkanie i opłaconą naukę poznał ją w sklepie – pracowała jako ekspedientka, obok miejsca, w którym mieszkał. Zaprosił ją pewnego dnia na herbatę i tak się porozumieli. On potrzebował kogoś kto o niego zadba, ugotuje i zadba o mieszkanie, ona wychowywała się praktycznie bez ojca i zamieszkanie z nim dawało jej szansę na lepszą edukację. Radził się mnie co zrobić, gdyż niepokoił się jak sobie ona poradzi bez niego, gdyż niezbyt interesowała ją edukacja i zarabianie pieniędzy, a on był biznesmenem. Ona nie myślała o przyszłości jak się utrzyma gdyby jego zabrakło. Zapewniał jej wspaniałe egzotyczne wakacje. Postanowił uczyć ją edukacji finansowej w ten sposób, że dawał jej dość wysoką swoją emeryturę, z której miało jej starczyć na zakupy żywności i opłacenie rachunków za mieszkanie. On nadal angażował się w biznes co zapewniało mu pokaźne dochody jak na swój wiek był bardzo sprawny intelektualnie. Pewnego dnia zapytałam go czy zostawi jej mieszkanie jako zabezpieczenie, powiedział, że niestety wcześniej zapisał je już swojej córce, mieszkającej za granicą, dodając, która nie zasługuje na jego podarunki za jej sposób życia? Powiedział też o tym aktualnej młodej partnerce. Nie wiem jak dalej potoczyła się ta historia, miałam z nimi kontakt kilka lat temu gdy on był na rekonwalescencji w sanatorium po problemach z sercem, chyba zawał, a ona w trakcie przygotowań do egzaminów. Matka jej wiedziała o tej sytuacji i jak wynikało z rozmowy akceptowała ją.
Wg teorii ewolucji by stworzyć harmonijne związki: „funkcją zazdrości – u mężczyzn jest zapewnienie sobie ojcostwa rodzonych przez partnerkę dzieci u kobiet zapewnia sobie wyłączność dostępu do zasobów partnera wiedząc to możemy tak skonstruować nasz związek że zazdrość nie będzie problemem.”
Jak wygląda kwestia romantycznej miłości w dojrzałym wieku?
Zgadzam się z Marianne Williamson. Mówi ona, że prawdą jest, że kiedy kobiety są młodsze natura zainwestowała w nie by miały seksualnie atrakcyjne ciało, ponieważ natura chce mieć wysokie prawdopodobieństwo przyciągnięcia atrakcyjnego partnera. Wtedy jest duże prawdopodobieństwo urodzenia zdrowego dziecka, kontynuując przetrwanie rasy ludzkiej. Jest to piękne ponieważ każde pokolenie musi dbać o prokreację i po to, by przetrwała ludzkość. Na tym etapie rozwoju ludzkości, musimy zadbać o coś więcej niż tylko stworzenie większej liczby dzieci, musimy stworzyć więcej Mądrości. Niektórzy ludzie doświadczyli więcej zarówno sukcesów jak i porażek, radości jak i złamanego serca, zgromadzili więcej mądrości. Kiedy kobieta kocha się z mężczyzną tworzy nowe życie, tworzą coś cudownego, jest też coś równie cudownego na obecnym etapie rozwoju ludzkości w stworzeniu nowego świata: intelektualnie, duchowo, emocjonalnie, energetycznie i możliwości tworzenia nowego świata materialnego. Możemy stworzyć to zarówno jak jesteśmy młodzi jaki i starsi. Zauważmy co możemy dać sobie nawzajem, nasze wewnętrzne umiejętności budując nowy świat np. wspaniałe wychowanie dzieci, pozbycie się strachu. Kiedy jesteśmy bardzo młodzi hormony działają – przywiązujemy dużo uwagi do kontaktów fizycznych, kiedykolwiek z jakimkolwiek partnerem, nie ma różnicy, gdy ciało jest młode. Gdy ciało staje się dojrzalsze nie ma to aż takiego znaczenia. Dusza szuka i pragnie prawdziwego połączenia. Z czasem gdy seks przestaje się tak ważny prawdziwa miłość staje się czysta i głęboka. Oczywiście kiedy mężczyzna chce począć dziecko wtedy młoda kobieta ma takie właśnie walory, by urodzić dziecko, natomiast wielu mężczyzn szuka u kobiety czegoś więcej niż tylko urodzenia dziecka lub czegoś zamiast stworzenia dziecka. Mężczyźni chcą stworzyć „nową wersje siebie”. Czasami dojrzała kobieta jest w stanie dać mu to. Dojrzała kobieta sieje ziarna mądrości – to jest dojrzała miłość. Teraz w romantycznych związkach wzajemnie tworzymy „nową wersję samych siebie” – „budujemy siebie nawzajem”. Byś stał się kimś więcej jako kobieta i jako mężczyzna – to nowa forma romantycznego kontenera. Czasami kobiety dają życie „nowej wersji ludzkości” to jest ta nowa romantyczna miłość. Niektórzy ludzie podświadomie biorą seks i miłość szybko, myśląc świadomie, że ponownie się zawiodą lub nawet jeśli spotkają kogoś wspaniałego to nie podołają, ponieważ wierzą, że przyciągną niewłaściwego partnera lub przyciągną wspaniałego partnera, ale nie uda im się, dopóki nie zajmą się głębokim oczyszczeniem swojego wnętrza, zanim zaczną ponownie tworzyć szczęśliwe romantyczne związki. Wkraczamy w czasy, w których romantyczne bratnie dusze odnajdują się. Kobieta dojrzała może być tak samo seksowna jak młoda kobieta w miłości romantycznej i seksie, ale w inny sposób, wystarczy dać sobie na to pozwolenie.
Źródło i przydatne fragmenty Ewolucja pożądania Copyrights: David M Buss, Evolution of desire. Strategies of human mating
Pozostała treść Copyrights Coaching Institute 17.02.08 www.CoachingInstitute.biz;
Artykuł może być powielany wyłącznie za pisemną zgodą autora [email protected]
Prawa autorskie 2008 Agnieszka Przybysz, CoachingInstitute.biz; www.ci.biz.pl; Powielanie artykułu jest możliwe wyłącznie za pisemną zgodą autora [email protected];
