Mowa stanowi bardzo ważny element kształtowania się osobowości dziecka. Służy do porozumiewania się z otoczeniem oraz komunikowania uczuć i emocji. Rozwój mowy u każdego dziecka przebiega inaczej – jest zależny zarówno od psychofizycznego rozwoju dziecka, jak i wpływu środowiska. Dlatego tak ważne jest, aby rodzice jak najwcześniej dbali o odpowiednią stymulację oraz dobieranie odpowiednich zabaw, dostosowanych do wieku i możliwości dziecka.
Rozwój mowy dziecka
Mało kto zdaje sobie sprawę, że mowa dziecka rozwija się od urodzenia. Już w okresie niemowlęcym powstają deformacje narządów artykulacyjnych, które mają wpływ na późniejsze wady wymowy. Nieprawidłowości w rozwoju wymowy utrwalają się bardzo szybko, bo już w pierwszych latach życia. W wieku 6 lat rozwój mowy jest już zakończony, co powoduje, że w przypadku skierowania dziecka na terapię logopedyczną, może być za późno na uzyskanie trwałych rezultatów leczenia. Dlatego w razie pojawienia się podejrzeń, które mówią o tym, że mowa dziecka nie rozwija się prawidłowo, lepiej nie zwlekać z wizytą u specjalisty.
Jak stymulować mowę dziecka?
Percepcja słuchowa dziecka kształtuje się poprzez mówienie oraz zachęcanie do opowiadania. Dlatego olbrzymi wpływ ma sposób, w jaki mówi się do malucha. Należy komunikować się z nim wyraźnie i bez pośpiechu. Bardzo pomocne może okazać się opowiadanie obrazkowych historyjek oraz zadawanie dodatkowych pytań, które zachęcają dziecko do mówienia. Milusińscy przepadają za piosenkami, wyliczankami oraz zabawami logorytmicznymi, dlatego nie powinno być problemu z zachęcaniem ich do tego rodzaju aktywności.
Dla optymalnego rozwoju mowy, bardzo ważne jest także podawanie dzieciom pokarmów o stałej konsystencji, takich jak surowa marchew, jabłko czy skórka od chleba. Gryzienie oraz żucie również przyczynia się do zwiększenia sprawności aparatu mowy.
Krótkie rymowanki oraz piosenki dla dzieci i niemowlaków
Na rozwój dziecka bardzo korzystnie wpływa wczesny kontakt z literaturą. Wspólne recytowanie wierszyków lub rymowanek oraz śpiewanie piosenek, to nie tylko świetny pomysł na zabawę, ale także naukę wymawiania poszczególnych słów oraz ćwiczenie koncentracji. Idealny sposobem do rozwijania słuchu fonematycznego jest powtarzanie krótkich rymowanek oraz wierszyków, które zawierają wyrazy dźwiękonaśladowcze. Tego rodzaju zabawa uczy poprawnego wymawiania wszystkich głosek oraz przyczynia się do gimnastyki narządów artykulacyjnych.
Na rozwój psychofizyczny i emocjonalny niemowlęcia duży wpływ mają rymowanki. Już trzy miesięczne dziecko jest zdolne do dłuższego skupienia uwagi na wymawianych przez rodziców słowach. Rymowanki dla niemowląt nie tylko stymulują kontakt z najbliższym otoczeniem, ale także umacniają więź pomiędzy dzieckiem a rodzicem.
Dla dzieci w wieku od 1 do 3 lat, poleca się ćwiczenia narządów mowy w postaci cmokania, naśladowania odgłosów zwierząt, czy picia z kubka lub przy użyciu rurki. Nie mniej pomocne są także ćwiczenia oddechowe (chuchanie, dmuchanie, syczenie, naśladowanie wiatru itp.) oraz rytmizujące – w postaci śpiewania, wyliczanek oraz rytmicznego czytania wierszy. Warto też urozmaicać dzieciom czas zabawą ruchową przy muzyce. Można do tego wykorzystać piosenki dla dwulatków, jak i starszych dzieci, takie jak m.in.: Pan listopad, Zła pogoda, Ola i liście, Kolorowe listki, Jesienna orkiestra, Była sobie żabka mała, Spacer, Kwiatki Bratki, Rosną sobie kwiatki, Piosenka Motylka czy Na marchewki urodziny, które są ogólnodostępne w sieci.
Problemy z mówieniem – po czym poznać?
Według logopedów, dwuletnie dziecko powinno opanować wymawianie wszystkich samogłosek (oprócz „ą” i „ę”) oraz większości spółgłosek. Dwu i pół latek powinien wymawiać wszystkie głoski oprócz: „c, cz, dz, dż, s, sz, r, ż”. Dziecko, które ma ukończone 3 lata powinno wymawiać poprawnie większość wyrazów, choć dopuszczalne są ewentualne uproszczenia w trudniejszych słowach. W razie jakichkolwiek wątpliwości, które dotyczą rozwoju mowy u dziecka warto udać się do logopedy. Specjalista sprawdzi budowę narządów artykulacyjnych oraz oceni, czy niezbędna jest interwencja logopedyczna.
Rozwój mowy dziecka jest procesem złożonym. Nie wiesz jak go wspomóc? Poniżej możesz zapoznać się z piosenkami, których śpiewanie przyniesie korzyści wszystkim dzieciom, bez względu na to, czy ich mowa odbiega od normy, czy rozwija się prawidłowo:
http://www.osesek.pl/wychowanie-i-rozwoj-dziecka/piosenki-i-rymowanki.html
